Odszkodowanie za mobbing – czy i kiedy się należy?

Nasza świadomość na temat tego, czym jest mobbing, jak się objawia i co grozi za jego stosowanie, stale rośnie. Wciąż jednak wiele osób nie zdaje sobie sprawy z tego, jak uchronić się przed tym zjawiskiem oraz do jakiej odpowiedzialności można pociągnąć mobbera. Tak się składa, że przy udowodnionym mobbingu istnieje możliwość ubiegania się o odpowiednie odszkodowanie. Jak je uzyskać? Czy konieczne jest spełnienie pewnych warunków? Na jak wysoką rekompensatę można liczyć?

Na wstępie należy dokładnie wyjaśnić, czym jest mobbing. Nie każde bowiem zachowania o negatywnym nacechowaniu, jakie występują w miejscu zatrudnienia, mogą być prawnie uznane za to zjawisko. Mobbing w polskim prawie ściśle definiuje art. 94³ Kodeksu pracy. Oznacza działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko niemu, które polegają na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu, wywołując u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodując lub mając na celu poniżenie albo ośmieszenie, izolowanie bądź wyeliminowanie z zespołu współpracowników. Mobbing nie jest więc pojedynczym incydentem, lecz szeregiem powtarzalnych zachowań o charakterze przemocowym lub poniżającym, które tworzą w miejscu pracy wrogą, toksyczną atmosferę. Pracodawca ma obowiązek przeciwdziałać mobbingowi, a jego zaniechanie może skutkować odpowiedzialnością odszkodowawczą względem poszkodowanego pracownika.

Przesłanki mobbingu

Aby można było mówić o mobbingu, muszą zostać spełnione jego ustawowe przesłanki. Są to kolejno:

1. wystąpienie działania lub zachowania dotyczącego pracownika lub skierowanego przeciwko pracownikowi;
2. uporczywość takiego działania lub zachowania;
3. długotrwałość takiego działania lub zachowania;
4. działanie lub zachowanie powinno mieć postać nękania lub zastraszania;
5. wystąpienie skutku w postaci zaniżonej oceny przydatności zawodowej w celu lub skutku w postaci poniżenia lub ośmieszenia pracownika, izolowania pracownika lub wyeliminowania go z zespołu pracowników.

Ważne! Za mobbing uznaje się sytuację, gdy każda z tych przesłanek zostaje spełniona.

Więcej na ten temat przeczytają Państwo w osobnym wpisie blogowym – Jakie są przesłanki mobbingu?

Czy za mobbing należy się odszkodowanie?

Tak, polskie prawo przewiduje możliwość uzyskania odszkodowania za mobbing. Zgodnie z art. 94³ § 3 i 4 Kodeksu pracy, pracownik, który w wyniku mobbingu doznał rozstroju zdrowia, może domagać się od pracodawcy zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Natomiast jeśli wskutek mobbingu pracownik rozwiązał umowę o pracę, przysługuje mu odszkodowanie w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę. Co istotne, to pracodawca ponosi odpowiedzialność nawet wtedy, gdy mobbing stosował inny pracownik – kluczowe jest bowiem to, że to na pracodawcy spoczywa obowiązek zapobiegania takim zjawiskom. Odszkodowanie ma na celu zarówno zrekompensowanie szkód, jak i podkreślenie, że mobbing jest poważnym naruszeniem praw pracowniczych.

Jak uzyskać odszkodowanie za mobbing?

Uzyskanie odszkodowania za mobbing to proces skomplikowany i wymagający – przede wszystkim dlatego, że kluczowa jest wykazanie, iż mobbing faktycznie miał miejsce. Ofiara musi zebrać dowody potwierdzające długotrwałe i uporczywe działania naruszające jej godność lub zdrowie, takie jak notatki opisujące konkretne incydenty, korespondencję mailową, wiadomości czy zeznania świadków. Ważne jest także, by dokumentować wpływ mobbingu na samopoczucie i kondycję psychiczną – np. poprzez opinie psychologiczne lub dokumentację medyczną.

Po zebraniu materiału należy podjąć formalne kroki: złożyć pozew do sądu pracy, precyzyjnie określając, jakie zachowania uznaje się za mobbing i jaki charakter szkody się poniosło. W niektórych przypadkach konieczne będzie rozwiązanie umowy o pracę lub pisemne oświadczenie o wypowiedzeniu z podaniem mobbingu jako przyczyny – zgodnie z wymogami Kodeksu pracy. Wsparcie prawnika specjalizującego się w mobbingu jest niemal nieocenione – pomoże on poprawnie sformułować pozew, dobrać strategię dowodową oraz oszacować wysokość żądanego odszkodowania.

Warto pamiętać, że oprócz powoływania się na przepisy Kodeksu pracy, ofiara mobbingu ma teoretycznie możliwość pociągnąć swojego oprawcę do odpowiedzialności wynikającej z przepisów Kodeksu cywilnego oraz Kodeksu karnego. Jeśli bowiem dochodziło do dyskryminacji lub molestowania, znęcania fizycznego itp., to stanowi to podstawę do pozwania mobbera z tych dodatkowych tytułów.

Ile wynosi odszkodowanie za mobbing?

Wysokość odszkodowania za mobbing zależy od rodzaju szkody oraz jej skutków dla pracownika. Zgodnie z art. 94³ § 4 Kodeksu pracy, osoba, która wskutek mobbingu doznała rozstroju zdrowia, może żądać odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Pracownik, który rozwiązał umowę o pracę z powodu mobbingu, ma natomiast prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę. W praktyce jednak zasądzane kwoty bywają znacznie wyższe – sądy biorą pod uwagę intensywność i czas trwania działań mobbingowych, skalę negatywnych konsekwencji psychicznych lub zdrowotnych oraz wpływ sytuacji na życie zawodowe i prywatne pracownika. W przypadku poważnych naruszeń zadośćuczynienie może wynosić kilkanaście czy nawet kilkadziesiąt tysięcy złotych. Nie istnieje górna ustawowa granica, dlatego wysokość świadczenia jest zawsze oceniana indywidualnie.

Pamiętajmy, że odszkodowanie za mobbing nie ma służyć wzbogaceniu się ofiary, a w jakiś sposób zadośćuczynić wyrządzone mu szkody i ewentualnie utrzymać jego dotychczasowe warunki życia, które mogą ulec pogorszeniu np. po rozwiązaniu umowy o pracę.

Kto płaci odszkodowanie za mobbing?

Odszkodowanie za mobbing w polskim prawie pracy ponosi pracodawca, niezależnie od tego, czy działania mobbingowe były bezpośrednio prowadzone przez niego, czy przez innych pracowników. Kluczowe jest to, że to na pracodawcy spoczywa obowiązek zapewnienia bezpiecznych i wolnych od nękania warunków pracy. Jeżeli mobbing był stosowany przez współpracownika, pracodawca odpowiada za zaniechanie działań zapobiegających takim praktykom lub niewłaściwe reagowanie po zgłoszeniu incydentów. Odpowiedzialność ta wynika z art. 94³ § 4 Kodeksu pracy i obejmuje zarówno wypłatę odszkodowania lub zadośćuczynienia, jak i potencjalne konsekwencje związane z przywróceniem pracownika do pracy czy zmianą praktyk w miejscu zatrudnienia. W praktyce oznacza to, że pracodawca nie może uniknąć odpowiedzialności, powołując się na fakt, że mobbing stosował inny członek zespołu.

Sprawdź: Gdzie zgłosić mobbing?

Odszkodowanie za mobbing – profesjonalna pomoc prawna

Jak można zauważyć, proces uzyskania odszkodowania za mobbing nie należy do najłatwiejszych. Wymaga precyzyjnego udokumentowania szeregu zdarzeń oraz właściwego przygotowania formalnego. Skuteczna strategia obejmuje zebranie dowodów, prawidłowe sformułowanie pozwu, określenie wysokości żądanych świadczeń oraz ewentualne reprezentowanie pracownika przed sądem. Wsparcie doświadczonego prawnika znacząco zwiększa szanse na uzyskanie satysfakcjonującego odszkodowania i minimalizuje ryzyko proceduralnych błędów. Taką pomoc oferuje Kancelaria Sobota Jachira, zapewniając kompleksową obsługę spraw związanych z mobbingiem – od analizy dokumentów i zgromadzenia dowodów, po prowadzenie sprawy w sądzie i negocjacje dotyczące zadośćuczynienia. Dzięki profesjonalnemu wsparciu pracownik zyskuje nie tylko ochronę prawną, ale także pewność, że jego roszczenia zostaną poparte solidną strategią procesową.

Zapraszamy do kontaktu:

[email protected]

71 737 37 22

Kancelaria prawna Sobota Jachira – Prawnik prawo pracy Wrocław

Odszkodowanie za mobbing – FAQ

Czym jest mobbing w polskim prawie pracy?

Mobbing to działania lub zachowania wobec pracownika, które polegają na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu, prowadzącym do poniżenia, ośmieszenia, izolowania lub wykluczenia go z zespołu. Zgodnie z art. 94³ Kodeksu pracy, to nie pojedynczy incydent, lecz powtarzalne zachowania, które tworzą w miejscu pracy wrogą, toksyczną atmosferę.

Jakie są przesłanki mobbingu?

Aby działania mogły zostać uznane za mobbing, muszą spełniać określone warunki: dotyczyć pracownika, mieć charakter uporczywy i długotrwały, polegać na nękaniu lub zastraszaniu, oraz skutkować obniżeniem oceny przydatności zawodowej lub izolowaniem pracownika. Wszystkie te przesłanki muszą wystąpić jednocześnie.

Czy za mobbing przysługuje odszkodowanie?

Tak, pracownik może domagać się zadośćuczynienia za doznaną krzywdę lub odszkodowania w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę, jeśli wskutek mobbingu rozwiązał umowę o pracę. Odpowiedzialność ponosi pracodawca, nawet jeśli mobbing stosował inny pracownik, gdyż to on ma obowiązek zapewnienia bezpiecznych warunków pracy.

Jak uzyskać odszkodowanie za mobbing?

Proces wymaga udowodnienia wystąpienia mobbingu poprzez zgromadzenie dowodów takich jak notatki, korespondencja mailowa, zeznania świadków czy dokumentacja medyczna. Następnie należy złożyć pozew do sądu pracy, precyzyjnie określając zachowania stanowiące mobbing oraz ich skutki. Wsparcie prawnika specjalizującego się w mobbingu jest w tym procesie kluczowe.

Ile wynosi odszkodowanie za mobbing?

Wysokość odszkodowania zależy od rodzaju i skutków mobbingu. Może wynosić od minimalnego wynagrodzenia za pracę do kilkunastu lub kilkudziesięciu tysięcy złotych, w zależności od intensywności działań mobbingowych, ich czasu trwania oraz konsekwencji dla zdrowia i życia zawodowego pracownika.

Kto odpowiada za mobbing i wypłatę odszkodowania?

Odpowiedzialność za mobbing ponosi pracodawca, nawet jeśli nękanie stosował inny pracownik. Pracodawca musi zapewnić bezpieczne warunki pracy i reagować na zgłoszenia, w przeciwnym razie odpowiada za zadośćuczynienie, odszkodowanie oraz ewentualne przywrócenie pracownika do pracy lub zmianę praktyk w firmie.