Przekształcenie spółki – kiedy jest możliwe? Jak przebiega?

Przekształcenie spółki to proces, który ma na celu zmienić formę prawną tego rodzaju firmy i dostosować ją do aktualnie prowadzonych działalności lub zmieniających się warunków ekonomicznych. Taki krok pozwala na nieprzerwane działanie biznesu i zachowanie jego dotychczasowej tożsamości, przy jednoczesnej transformacji jego wewnętrznej, prawnej struktury.

Nawet bardzo prężnie rozwijające się i działające na rynku od lat spółki stają przed wyzwaniem przekształcenia się w inny rodzaj działalności. Wynika to najczęściej z tego, że aktualny stan nie jest optymalny dla profilu prowadzonego biznesu, nie do końca odpowiada potrzebom wspólników, hamuje w jakimś stopniu dalszy rozwój firmy czy stwarza nawet zbyt duże ryzyko gwałtownego wzrostu ponoszonych strat (a w skrajnych przypadkach nawet likwidacji spółki). Przekształcenie pozwala w stosunkowo prosty sposób rozwiązać każdy z wyżej wymienionych problemów. By jednak przebiegło możliwie sprawnie i szybko, spełnić należy kilka istotnych wymogów.

Przekształcenie spółki – informacje wstępne

Przekształcenie spółki nie powoduje jej zamknięcia i utworzenia nowego podmiotu prawnego. Firma zachowuje swoją dotychczasową tożsamość, a zmienia się jedynie jej forma prawna, która będzie determinować zasady funkcjonowania biznesu w jego najbliższej przyszłości.

Spółka, która ulega przekształceniu, określa się mianem spółki przekształcanej. W momencie uzyskania odpowiedniego wpisu w rejestrze (tzw. dzień przekształcenia), dokonanego przez sąd rejestrowy, firma taka staje się oficjalnie spółką przekształconą.

Jakie spółki mogą zostać przekształcone?

Przekształceniu mogą ulec wszystkie spółki prawa handlowego, czyli spółki jawne, partnerskie, komandytowe, komandytowo-akcyjne, z ograniczoną odpowiedzialnością oraz akcyjne. Tego rodzaju transformacja jest przewidziana również dla spółek cywilnych. Tu jednak należy mieć na względzie, że dotyczy to jedynie firm, które w gruncie rzeczy stanowią stosunek obligacyjny przedsiębiorców. Co ważne – także przedsiębiorca, będący osobą fizyczną wykonującą we własnym imieniu działalność gospodarczą, może przekształcić prowadzoną przez siebie działalność w jednoosobową spółkę kapitałową, czyli w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółkę akcyjną.

Przekształceniu nie ma prawa z kolei ulec spółka znajdująca się w stanie likwidacji, która rozpoczęła już podział majątku. Ponadto transformacja tego rodzaju nie przysługuje spółkom w upadłości.

Procedura przekształcenia spółki

Czynności prawne, jakie należy wykonać, by w pełni legalnie przekształcić spółkę, określa Kodeks spółek handlowych. Procedura transformacji powinna rozpocząć się od sporządzenia planu przekształcenia oraz dołączenia do niego niezbędnych załączników. Dokument ten przygotowuje zarząd bądź wspólnicy (w zależności od typu firmy). Plan należy skonstruować w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Wyjątek stanowi tu sytuacja, gdy przekształca się jednoosobową spółkę kapitałową – wówczas plan powinien być aktem notarialnym.

Sam plan musi zawierać ustalenie wartości bilansowej majątku spółki przekształcanej na określony dzień w miesiącu poprzedzającym przedłożenie wspólnikom planu przekształcenia, a w przypadku przekształcenia spółki kapitałowej w spółkę osobową określenie wartości godziwej udziałów albo akcji wspólników. Do tak sporządzonego dokumentu dołącza się projekt uchwały w sprawie przekształcenia spółki, projekt umowy albo statutu spółki przekształconej, wycenę składników majątku spółki przekształcanej oraz sprawozdanie finansowe.

W następnym etapie spółka podejmuje uchwałę o przekształceniu. Proces ten powinien przebiec zgodnie z zasadami obowiązującymi w danym typie spółki. Uchwała trafia następnie do protokołu, jaki sporządza notariusz. Wspólnicy spółki przekształcanej powinni zostać wezwani do złożenia oświadczeń o uczestnictwie w spółce przekształconej. Dokument ten składa się w formie pisemnej.

W niektórych przypadkach, przed podjęciem uchwały, konieczne jest przeprowadzenie badania poprawności i rzetelności planu przekształcenia. Weryfikacji tej dokonuje biegły rewident, wyznaczany przez sąd rejestrowy na wniosek spółki. Zgodnie z ostatnią nowelizacją Kodeksu spółek handlowych, takie badanie planu przeprowadza się w następujących okolicznościach:

• gdy przekształca się jakąkolwiek spółkę w spółkę akcyjną,
• gdy przekształca się jednoosobowe działalności gospodarcze w spółki kapitałowe.

Na dalszym etapie powołuje się członków organów spółki przekształconej lub określa się wspólników prowadzących sprawy takiej spółki (są to jednocześnie jej reprezentanci). Następnie zawiera się umowę spółki przekształconej bądź podpisuje się jej statut. Przekształcenie dokonuje się wraz z umieszczeniem wpisu w rejestrze. Dokonuje tego  Krajowy Rejestr Sądowy.  Przekształcenie spółki należy jeszcze ogłosić w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.

Przekształcenie spółki – sytuacje wyjątkowe

W zależności od tego, w jaką spółkę ma być przekształcony dany typ biznesu, konieczne jest dopełnienie kilku indywidualnych formalności. Poza powyżej opisywanymi są to:

• przekształcenie spółki kapitałowej w osobową – gdy swój status prawny zmienia spółka z ograniczoną odpowiedzialnością lub akcyjna, za przekształceniem muszą wypowiedzieć się wspólnicy reprezentujący co najmniej 2/3 kapitału zakładowego. W przypadku przekształcania spółki kapitałowej w spółkę komandytową lub komandytowo – akcyjną, oprócz uzyskania wymaganej większości należy uzyskać zgodę osób, które w przekształconej spółce mają pełnić funkcję komplementariusza. Zgoda powinna przybrać formę pisemną pod rygorem nieważności;
• przekształcenie spółki osobowej w kapitałową – gdy spółką przekształcaną jest spółka jawna lub spółka partnerska, za przekształceniem muszą wypowiedzieć się wszyscy wspólnicy. Z kolei gdy przekształcana jest spółka komandytowa lub komandytowo-akcyjna, za uchwałą o przekształceniu muszą się opowiedzieć wszyscy komplementariusze, a także komandytariusze bądź akcjonariusze reprezentujący 2/3 sumy komandytowej bądź kapitału zakładowego. Zasady można te zaostrzyć odpowiednimi zapisami w umowie albo statucie, a jednocześnie nie ma możliwości ich złagodzenia;
• przekształcenie spółki kapitałowej w inną spółkę kapitałową – wymagane jest, by a przekształceniem wypowiedzieli się wspólnicy reprezentujący co najmniej połowę kapitału zakładowego, większością 3/4 głosów (chyba że umowa albo statut przewidują warunki surowsze). Ponadto niezbędne jest posiadanie zatwierdzonego sprawozdania finansowego za minimum ostatnie dwa lata obrotowe (jeśli spółka działała krócej, dokument powinien obejmować cały okres funkcjonowania firmy). Przekształcana spółka powinna mieć całkowicie pokryty kapitał zakładowy. Co więcej – kapitał spółki przekształconej nie może być niższy od tego, jakim dysponuje spółka przekształcana;
• przekształcenie spółki osobowej w inną spółkę osobową – za transformacją muszą opowiedzieć się wszyscy wspólnicy. Nie ma konieczności przygotowania planu.

Przekształcenie spółki – co jeszcze warto wiedzieć?

Przekształcenie spółki sprawia, że zmienia się jej nazwa (np. ze Sp. z o.o. na S.A.). Jednocześnie wspólnicy mogą całkowitą zmianę nazwy, przy czym prawo zastrzega, że przez co najmniej rok od dnia przekształcenia podawać w nawiasie dawną firmę z dopiskiem „dawniej”.

Spółka przekształcona wstępuje w sytuację prawną swojej poprzedniczki. Oznacza to, że przejmuje jej prawa i obowiązki, zezwolenia, koncesje, numery NIP, REGON itd.

Przekształcenie spółki Wrocław – zgłoś się do nas!

Przekształcenie spółki to proces wymagający sporej wiedzy prawniczej. Jeśli planują Państwo przeprowadzenie tego rodzaju transformacji, zachęcamy do skorzystania z pomocy naszej Kancelarii. Oferujemy pełne wsparcie na każdym etapie przekształcania spółki.

W razie jakichkolwiek pytań, wątpliwości – zapraszamy do kontaktu.