Rozpoczął się ogólnopolski strajk rolników – komentarz

Dziś rozpoczął się ogólnopolski strajk rolników. Od końca grudnia rolnicy w różnych państwach Unii Europejskiej (UE) rozpoczęli protesty. Rolnicy nie radzą sobie z rosnącymi kosztami i malejącymi zyskami, obawiając się utraty konkurencyjności europejskiego rolnictwa.

Komentuje: adw. Agnieszka Lewek

Podłoże protestu rolników:

Sektor rolnictwa boryka się ze złożonym kryzysem. Atak Rosji na Ukrainę spowodował znaczący wzrost eksportu ukraińskich produktów rolnych do UE. Działania wojenne zablokowały dostęp do portów na Morzach – Czarnym i Azowskim, skąd produkty były eksportowane w różne regiony świata. W wyniku zablokowania szlaków, konieczne stało się znalezienie nowych – ukraińskie zboże trafiło m.in. na polski rynek, obniżając ceny skupu.

Rolnicy protestują także przeciwko Zielonemu Ładowi, czyli polityce klimatycznej UE i polityce handlowej wobec Ukrainy.

Europejski Zielony Ład to pakiet inicjatyw, których celem jest osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 roku. Dotyka on różne branże, w tym również rolnictwo. Rolnicze protesty odbywają się ostatnio w wielu krajach. Część postanowień Zielonego Ładu ingeruje w sposób nieracjonalny w konkurencyjność produktów rolnych w krajach członkowskich. Sama idea o neutralności klimatycznej UE jest dobra. Niezbędne są jednak działania i wsparcie finansowe dla rolników wspierające inwestycje rolników w zieloną energię.

W debacie publicznej pojawiają się głosy o problemach z cenami nawozów. Poferment jako produkt uboczny w produkcji energii z biogazowni mógłby stanowić świetny nawóz dla upraw. Potrzebne są odpowiednia działania państw członkowskich wspierające inicjatywy inwestowania w zieloną energię bez zbędnego obciążania rolników.

W ocenie rolników zmiany w unijnej Wspólnej Polityce Rolnej (WPR), które mają wspierać realizację celów Europejskiego Zielonego Ładu są zbyt uciążliwe. W ramach WPR rolnicy mogą otrzymywać wsparcie np. w postaci bezpośrednich płatności. Niestety, aby zostać uprawnionym do wsparcia, należy przestrzegać zestawu norm, które mają przynosić korzyści dla środowiska i klimatu. Dotyczą one m.in. obowiązku ugorowania części ziemi uprawnej czy zmniejszenia ilości używanych pestycydów.

Opinia eksperta:

W mojej ocenie kierunek realizacji celów Europejskiego Zielonego Ładu powinien skupiać się na wspieraniu rolników w inwestowaniu w zieloną energię i w ten sposób prowadzić do neutralności klimatycznej, a nie na osłabianiu konkurencyjności produktów polskich rolników i ograniczaniu stosowania pestycydów. Regulacje nie powinny prowadzić do osłabienia konkurencyjności polskich produktów w stosunku do towarów importowanych.

Podjęcie dialogu ze strajkującymi rolnikami pozwoli na świeże spojrzenie na ochronę środowiska i klimatu w UE oraz wypracowanie odpowiednich rozwiązań wspierających zarówno rolników jak i ochronę środowiska.